Το έθιμο των Μωμόγερων αναβίωσε σήμερα στη Θεσσαλονίκη και ξεσήκωσε τους Αμπελόκηπους, με πρωτοβουλία της Ένωσης Ποντίων της περιοχής.
Μέλη του πολιτιστικού συλλόγου Αγ. Δημητρίου Ρυακίου Κοζάνης, βρέθηκαν το πρωί του Σαββάτου στην οδό Εθνικής Αντιστάσεως 57, όπου είναι και η έδρα της Ένωσης Ποντίων Αμπελοκήπων. Από εκεί, με χορούς και τραγούδια από τον Πόντο, ξεκίνησε πατινάδα με τη συμμετοχή του κόσμου σε κεντρικούς δρόμους των Αμπελοκήπων.
Οι Μωμόγεροι είναι ένα ποντιακό έθιμο- δρώμενο που κρατάει από τα Προχριστιανικά χρόνια. Οι κάτοικοι στον Πόντο του έδωσαν χριστιανικό χαρακτήρα και πραγματοποιείται το 12ήμερο από παραμονή Χριστουγέννων έως και τα Φώτα.
Κάτοικοι της περιοχής αλλά και επισκέπτες δε δίστασαν να αποθανατίσουν τη στιγμή, ενώ μερικοί από αυτούς βγήκαν στα μπαλκόνια των σπιτιών τους για να απολαύσουν το θέαμα.
Το έθιμο
Στην πομπή συμμετέχουν 12 Μωμόγεροι με τις ενδυμασίες τους να μοιάζουν με αυτές των τσολιάδων λόγω των φουστανελών. Οι Μωμόγεροι στην αρχαιότητα ήταν οι ιερείς του Μώμου, θεού του γέλιου και της σάτιρας. Κατά τη βυζαντινή περίοδο η αρχαία τελετουργία μεταμορφώθηκε σε μια από τις λαϊκές παραδόσεις που αναβιώνει μέχρι σήμερα από πολιτιστικούς συλλόγους και κατοίκους των ποντιακών χωριών.
Εκτός των Μωμόγερων, στο έθιμο πρωταγωνιστεί η νύφη, η οποία συμβολίζει την αλλαγή του χρόνου και την αναγέννηση της φύσης.
Όπως ορίζει το έθιμο, στο τέλος του δρώμενου γίνεται η απαγωγή της και η τιμωρία του “κλέφτη” από τον “αστυνομικό”. Ο “γιατρός” εξετάζει τη νύφη για να διαπιστώσει εάν είναι “έγκυος” μετά την απαγωγή.
Στο δρώμενο συμμετέχει η “γιαγιά” και ο “διάβολος”, που πείραζε τον κόσμο.
Από το 2016 το δρώμενο των Μωμόγερων είναι καταχωρημένο ως έθιμο στο ευρετήριο της Πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας στην UNESCO.